Trải qua một cuộc đời thăng trầm, cuối cùng rồi ai cũng phải đi theo quy luật sinh – lão – bệnh – tử, thế là xong một kiếp người. Ngồi lại suy nghĩ, chúng ta không biết mình sống như thế để làm gì? Có phải nghĩa vụ của con người là sống thì phải lo ăn, mặc, ở,…; đến khi lớn lên thì lo làm vợ, làm chồng, làm cha, làm mẹ; tuổi già thì lo làm ông, làm bà; rồi cuối cùng ra đi? Nhìn vào bia mộ, một đời người cũng chỉ là mấy hàng chữ mà thôi. Thế mà trong khoảng thời gian mấy chục năm trên cuộc đời đó, có bao nhiêu sự phiền phức, mừng, giận, buồn, sợ, thương, ghét, muốn. Cuộc đời con người gói gọn trong hai hàng chữ sinh tử, thế nhưng có người làm tròn bổn phận, trách nhiệm của người ông, người bà, người cha, người mẹ, người chồng, người vợ, người con,… có người không; thậm chí, có những người không những không làm tròn bổn phận mà còn gây thêm đau khổ cho người khác. Nếu chúng ta biết nhân quả, biết sống có đạo đức thì sẽ làm được những điều tốt, lợi ích cho bản thân, gia đình và xã hội. Ngược lại, có thể chúng ta sẽ làm khổ cho mình và cho người. Dù biết chết là một điều hiển nhiên, là sự thật không ai tránh khỏi, nhưng chúng ta chết rồi để lại gì đây?
Nhân sinh tự cổ thùy vô tử
Lưu thủ đan tâm chiếu hãn thanh.
(Xưa nay hỏi có ai không chết? Hãy để lòng son chiếu sử xanh.)
(Văn Thiên Tường)
Phần lớn chúng ta không có hy vọng sau khi chết để lại tiếng thơm cho đất nước, cho nhân loại. Điều đó có lẽ vượt quá khả năng của mình. Điều mà chúng ta có thể làm được là sống mẫu mực, đạo đức, sống có lợi ích cho mình và cho nhiều người. Làm sao để khi từ giã cõi đời này, mỗi lần nhắc đến tên ta, những người thân họ cảm thấy tự hào về người cha, người mẹ, người ông, người bà, chứ không phải cảm thấy tủi hổ. Như vậy, cũng xứng đáng lắm rồi!
Chúng ta đến với cuộc đời này chỉ có hai bàn tay trắng, lúc ra đi cũng lại trắng tay.
Trong cuộc sống, việc tạo ra của cải là cần thiết, nhưng chúng ta cũng phải biết quan tâm, chia sẻ với người khác. Đức Phật dạy, chúng ta không phải chỉ sống một đời này là chấm hết. Chỉ chấm hết cái thân ngũ uẩn này thôi, còn chúng ta vẫn tiếp tục trong vòng luân hồi sinh tử. Vậy việc gì có thể giúp chúng ta bớt khổ đau trong vòng luân hồi sinh tử đó? Đó chính là biết sống yêu thương và chia sẽ. Chia sẽ, biết cho đi là một phương tiện rất cần thiết để giữ được tài sản và tạo phước báu cho mình, không chỉ đời này mà còn đời sau.
Huệ Minh