Trong các món nợ đời thì ân nghĩa là món nợ khó trả nhất. Nợ tiền bạc thì có ngày trả được. Còn những thứ không đong đếm được ví như ân tình, trách nhiệm, thời gian thì làm sao mà trả cho hết đây. Rồi chúng ta để thời gian cứ trôi qua vô ích, đến khi già mới tiếc nuối.
Mỗi ác nghiệp là tờ giấy nợ
Trả hiện đời hoặc ở kiếp sau
Vay nhiều nợ thêm chồng chất
Biết đến bao giờ mới trả hết đây?
Càng làm lành thì phước càng lớn
Phước theo ta như bóng với hình
Người trí tin sâu nhân quả
Kẻ mê chẳng biết tội phước là gì?
Đó là ân nghĩa, trách nhiệm, thời gian và tiền bạc. Món nợ lớn nhất của đời người là tình cảm, kế đến là chúng ta hay lãng phí thời gian. Và trách nhiệm đối với bản thân mình, gia đình người thân, bạn bè, xóm giềng, xã hội. Cuối cùng là ân nghĩa khó đáp đền, ân cha mẹ, ân thầy tổ, ân đất nước, ân lãnh đạo sáng suốt, ân các vị anh hùng liệt sĩ và ân những người đã từng giúp đỡ ta.
Nhân gian cũng thường có câu, trong các món nợ đời thì ân nghĩa là món nợ khó trả nhất. Nợ tiền bạc thì có ngày trả được. Còn những thứ không đong đếm được ví như ân tình, trách nhiệm, thời gian thì làm sao mà trả cho hết đây. Rồi chúng ta để thời gian cứ trôi qua vô ích, đến khi già mới tiếc nuối.
Nếu chúng ta nhận quá nhiều ân tình thì ta sẽ càng bất an và mắc nợ nhiều hơn. Mà càng mắc nợ nhiều thì cuộc sống của chúng ta sẽ càng khó tiếp nhận được bình yên hạnh phúc.
Thích Đạt Ma Phổ Giác
